SUCHA MASA – czym jest i dlaczego jest istotna?
Dzisiejszy wpis zainspirowany jest nieco tym, co nadal krąży w internecie na różnych „specjalistycznych” stronach (i dla mnie jako zoodietetyka jest nadal niezrozumiałe), a mianowicie, że przeliczanie składu karmy na suchą masę jest bezcelowe.
Otóż nie, nie jest bezcelowe, a nawet konieczne. Dlaczego? O tym w dzisiejszym artykule.
Zatem czym jest tajemnicza SUCHA MASA?
Sucha masa, jak sama nazwa wskazuje, dotyczy masy pokarmu po odparowaniu wody.
W zależności od produktu zawartość wody (wilgotność) jest różna, w związku z tym i zawartość suchej masy nam się zmienia. Zdawać by się mogło, że są to niewielkie ilości, ale różnica zaledwie 2% wilgotności pokarmu może mieć przełożenie na spore różnice w zawartości poszczególnych składników odżywczych.
Dlaczego to ważne?
Pozwala to dokładnie ocenić zawartość substancji odżywczych dostarczanych do organizmu kota lub psa. Woda nie dostarcza do organizmu wartości odżywczych, a więc przy porównywaniu karm należy wyeliminować jej wpływ.
Dodatkowo umożliwia to porównanie różnych mokrych karm komercyjnych między sobą w kontekście zawartości białka, tłuszczu, czy węglowodanów.
Podobnie jak porównywanie wyników matury z różnych lat (tak, wiem, kiedy to było…) w procentach jest bez sensu, dużo bardziej miarodajnym wskaźnikiem są centyle.
Umożliwiają porównanie wyników razem ze stopniem trudności matury. Podobnie działa to w przypadku karm komercyjnych, nie można porównać dwóch różnych karm tylko po % zawartości składnika podanego na etykiecie, gdyż mają inny stopień wilgotności i to nie umożliwi sprawdzenia faktycznej zawartości niezbędnych składników odżywczych dla kota i psa.
Jak to jest z mokrą karmą danej firmy – czy wystarczy sprawdzić jeden smak?
Otóż nie, jak już pisałam wyżej, każdy produkt cechuje się różną zawartością wody. Tak samo jest w przypadku różnych smaków mokrej karmy od tego samego producenta.
W zależności od użytego rodzaju białka (ba, nawet w zależności od użytego fragmentu mięsa, czy podrobów), tłuszczu i użytych węglowodanów zawartość wody się różni. Inną zawartość wody będzie miała chociażby marchewka w porównaniu z cukinią, które często są dodatkiem w psich karmach komercyjnych.
Pomijając już kwestie kaloryczności danej karmy w zależności od jej składu i zmiennego jej dawkowania, aby dostosować do dziennego zapotrzebowania kalorycznego zwierzęcia.
Ważna jest różnorodna i zbilansowana dieta, a także spełnianie zapotrzebowania energetycznego kotów i psów, o czym opiekunowie często zapominają, zmieniając rodzaj i smak karmy. Wówczas należy przeliczyć porcję nowego pokarmu, aby spełnić zapotrzebowanie żywieniowe psów i kotów, do czego również niezbędne jest obliczenie składników odżywczych w suchej masie.
A co z suchą karmą?
Dlaczego nie piszę o suchej karmie? Gdyż w przypadku suchej karmy zwykle na opakowaniu nie ma podanej wilgotności. Jednak karma sucha, zgodnie z Kodeksem Dobrej Praktyki Znakowania Karmy Dla Zwierząt Domowych (FEDIAF) opartym na Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 767/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. jest to karma o wilgotności 14% lub niższej. Do wyliczeń zwykle stosuje się średnią wynoszącą ok. 10-12%. Różnice w tym wypadku w zawartości białka, tłuszczu i węglowodanów po przeliczeniu są minimalne.
Pomijając już kwestie, że sucha karma nie jest i nigdy nie będzie lepszym wyborem.
Jak zatem to policzyć i porównać ze sobą dwie różne karmy?
Na mojej stronie w zakładce kalkulator przygotowałam dla Was kalkulator, aby życie trochę ułatwić, ale dla ciekawskich polecam czytać dalej, gdzie wyjaśnię co, skąd i dlaczego 😉
Generalnie rzecz ujmując suchą masę otrzymamy po odjęciu zawartości wody w danej mokrej karmie od 100%, czyli 100% – x % wilgotności (taka informacja zawsze znajduje się na etykiecie).
I co dalej jak już wiemy jaki mamy % suchej masy?
Otóż należy przeliczyć każdy składnik (m.in. białko, tłuszcz) na suchą masę wg wzoru:
y – wartość procentowa składnika odżywczego
SM – sucha masa ( też wylicza się moim kalkulatorze )
Przykładowe wartości:
Białko 7,6%
Tłuszcz 4,7%;
Popiół surowy 2,14%;
Włókno 0,9%;
Wilgotność 84,5%
Wyliczanie % suchej masy:
100% – 84,5% (wilgotność) = 15,5 % <- to nasza SUCHA MASA
Przykładowe wyliczenia składników odżywczych:
BIAŁKO w suchej masie: (7,6%/15,5%)*100% = 49% <- tyle % białka mamy w suchej masie
TŁUSZCZ w suchej masie: (4,7%/15,5%)*100% = 30 % <- tyle % tłuszczu jest w suchej masie, niezbyt dobrze m.in dla psiej trzustki, choć i tak rekordziści mają dużo więcej tłuszczu
I tak dalej… Każdy inny składnik odżywczy wyliczamy dokładnie w ten sam sposób.
Jak już wyliczymy dla dwóch, czy więcej karm zawartość poszczególnych składników w suchej masie wówczas możemy je ze sobą porównać 🙂
Podsumowanie:
Otrzymanie od zoodietetyka wartości suchej masy karmy jest niemal obligatoryjne, świadczy to o profesjonalnym podejściu do zagadnienia i posiadanej wiedzy dlaczego jest to ważne.
Liczenie suchej masy nie jest tak trudne, jak się wydaje. Bardzo jednak pomaga przy wyborze dobrej mokrej karmy komercyjnej (pomijając kwestie składu, ale to na zupełnie oddzielny wpis), gdy zapomnieliśmy np. wyjąć porcję BARF/BACF, bądź zwierzak je tylko karmy komercyjne.
Najważniejsze, aby być świadomym i świadomie dokonywać zakupu, a nie wyłącznie pod wpływem pięknych reklam i dobrego marketingu, bądź polecania przez osoby, które nawet w temacie podstaw żywienia kotów i psów nie powinny się wypowiadać.
Kalkulator dostępny u mnie na stronie działa nawet na telefonie, więc możesz świadomie dokonać zakupu również będąc w sklepie stacjonarnym i w ten sposób zrobić mały krok w stronę zdrowego żywienia Twojego pupila.
